Chanh dây vàng ngọt Đài Loan hay còn gọi là chanh dây Hoàng kim VN77 là giống mới, đã được Tập đoàn Vạn Hoà công bố lưu hành theo quy định. Khi quả chín có màu vàng, ăn có vị hương ổi, ngọt thanh. Chanh dây Hoàng kim VN 77 sinh trưởng nhanh, chỉ sau khoảng 3 tháng bắt đầu ra hoa, kết trái. Sau 5 - 6 tháng bắt đầu thu hoạch, bình quân sản lượng năm đầu tiên từ 25 - 30 tấn/ha, tổng sản lượng bình quân 02 năm chanh dây 50 – 60 tấn/ha.
Chanh dây tương đối dễ trồng, phù hợp nhiều loại đất khác nhau. Cây ưa độ ẩm cao, khi trồng cần đảm bảo tưới đủ nước cho cây, nếu thiếu nước thì cây sẽ bị rụng hoa đồng loạt, rụng quả, hoặc quả bị teo khô, giá trị sử dụng thấp. Tuy nhiên, cần tránh ngập úng dẫn tới hư bộ rễ; chính vậy chanh dây khá phù hợp với đất cát. Theo ghi nhận, chanh dây được trồng trên đất cát cây tốt, phát triển nhanh, quả to và ngọt hơn trên đất thịt.
Chanh dây Hoàng Kim trĩu quả trên vườn tại TP. Phan Thiết
Chanh dây Hoàng kim VN 77 chăm sóc tương đối dễ, không tốn nhiều công và chi phí đầu tư. Tuy nhiên, cần phải cắt tỉa, tạo tán đúng kỹ thuật để cây đạt năng suất tối ưu. Sau khi trồng 5 – 6 tháng bắt đầu thu hoạch lứa trái bói đầu tiên, với sản lượng dự kiến 25-30 tấn/ha/ năm; với giá bán tại vườn 20.000 đồng/kg (giá thu mua tối thiểu cam kết của Công ty Cổ phần Tập đoàn Vạn Hòa). Sau khi trừ chi phí đầu tư (bao gồm hệ thống tưới, bạc phủ, khấu hao giàn, giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, bạc phủ, công lao động…), ngay trong năm đầu tiên không những cho thu hồi vốn mà có thể cho lợi nhuận khoảng 100 triệu/ ha.
Sau 6 tháng kể từ ngày bén duyên với cây chanh dây Hoàng Kim, ông Nguyễn Văn Được tại thôn Tiến Hòa, xã Tiến Thành, thành phố Phan Thiết bắt đầu thu quả ngọt trên vườn. Ông cho biết “Lần đầu thưởng thức quả chanh dây này tại Đà Lạt, tôi rất thích vì mùi vị rất thơm và ngọt, ăn trực tiếp chứ không pha chế như giống khác đã thưởng thức qua”. Vì vậy, trong năm 2024, tôi đã tham gia mô hình “Trồng, thâm canh cây chanh leo (chanh dây) theo hướng hữu cơ” với diện tích 0,5 ha do Trung tâm Khuyến nông tỉnh Bình Thuận triển khai với mong muốn tìm một loại cây trồng phù hợp với địa phương tăng thu nhập. Với lợi thế khu đất nằm trên trục đường chính ĐT719B di chuyển xuống khu du lịch Nova World, nên ngay từ ban đầu đã phát triển theo hướng du lịch canh nông.
Ông Nguyễn Văn Được (bên trái) chia sẻ kinh nghiệm trồng chanh dây
Giàn chanh dây được thiết kế hình chữ “U”, cao 1,6 – 1,8 m và toàn bộ hệ thống tưới, bón phân tự động. Ngoài ra, cây chanh dây được canh tác theo hướng hữu cơ, giảm lượng phân hóa học và thuốc bảo vệ thực vật. Theo ghi nhận của cán bộ kỹ thuật trong quá trình theo dõi mô hình, chanh dây Hoàng Kim phù hợp với vùng đất cát, cây sinh trưởng và phát triển nhanh, quả to, ít bị sâu hại tấn công, chỉ bị một số loài gây hại rải rác như bọ trĩ, ruồi đục lá, bệnh đốm lá…
Được biết trong năm 2025, hộ sẽ tiếp tục trồng mới 01 ha chanh dây và 0,5 ha nho Hồng Nhật và cấp chứng nhận Viet.G.A.P để phục vụ cho khách du lịch.
Theo Lãnh đạo Trung tâm Khuyến nông Bình Thuận, tiếp tục nhân rộng mô hình trồng giống chanh dây mới này trên vườn thanh long kém hiệu quả, góp phần chuyển đổi cơ cấu cây trồng; từng bước định hướng sản xuất vững bền, hướng hữu cơ, nhằm tăng thu nhập cho người dân và thích ứng với biến đổi khí hậu.
Thạc sĩ Nguyễn Thị Tú Trang